Pop-up Luggage Space (P.U.L.S.)

Een Pop Up Luggage Space (P.U.L.S.) met opgetild terras, dat prachtig uitzicht biedt over de Maas en de skyline van Rotterdam.  

Het historische gebouw van de Holland Amerika Lijn (HAL), oftewel de Cruise Terminal, is een van de meest iconische plekken van Rotterdam. In de jaren vijftig verlieten duizenden migranten vanaf deze plek Europa, om per stoomschip naar Amerika te reizen, een nieuwe toekomst tegemoet. De Cruise Terminal ligt op de Wilhelminapier, dat in hoogtempo ontwikkeld wordt tot hoogwaardig stuk stadscentrum. Omdat het aantal cruiseschepen dat hier aanmeert elk jaar stijgt, was een aanpassing aan het bestaande gebouw onafwendbaar. Havenbedrijf Rotterdam en Stadsontwikkeling gaven TomDavid opdracht een nieuw ontwerp te maken, waarin de afhandeling van bagage een belangrijke uitdaging vormde. TomDavid schiep ruimte op de begane grond om zoveel mogelijk bagage intern af te kunnen handelen, en creëerde met een Pop Up Luggage Space (P.U.L.S.) búiten het gebouw  nog eens 350 m2 extra variabele ruimte. Variabel, omdat de industriële ‘parapluconstructie’ die zij bedachten, zich alleen ontvouwt als het nodig is. Wanneer er geen cruiseschip aan de kade ligt, wordt de P.U.L.S. nagenoeg onzichtbaar en is de ruimte op de kade weer vrij publiek toegankelijk. Wat dan overblijft, is het opgetilde terras op niveau van Café Rotterdam. Deze ‘eretribune aan de Maas’ biedt een prachtig uitzicht op de rivier en de skyline van Rotterdam en doet tevens dienst als ‘uitzwaaiplatform’. De keuze voor het gewaagde perl-oranje is geïnspireerd door ‘menie’, waarmee staal wordt bewerkt voor het z’n uiteindelijke kleur krijgt. Deze kleur benadrukt de tijdelijkheid van het bouwwerk (10 jaar), maar geeft in de toegepaste metallic-variant een glossy uitstraling. De P.U.L.S. geeft daarmee kleur aan de door grijstinten gedomineerde Wilhelminapier.

 

Hoe werkt de P.U.L.S.?

Tot voor kort werd de bagage van cruisepassagiers afgehandeld in een ‘partytent’ die op de kade stond en gedurende zes maanden per jaar het zicht op het rijksmonument ontnam. TomDavid maakte zich er hard voor om het zicht op de Cruise Terminal vanaf het water vrij te houden en ontwierp een opklapbare constructie, die alleen ruimte inneemt op moment van gebruik. De stoere staalconstructie met maar twee kolommen aan de voorzijde en een vakwerkligger, waardoor een grote overspanning mogelijk is, laat het terras optisch zweven.

Voor de aanrijdbeveiliging van de kolommen zijn betonnen bolders gemaakt, waar de staalkolommen in staan. De P.U.L.S. werkt als een omgekeerde paraplu. Binnen vier minuten zakken de membraamwanden van zeildoek naar beneden en ontstaat een tijdelijke bagageruimte. Zodra het schip vertrokken is, wordt deze met één druk op de knop weer ingevouwen. ‘s Avonds schijnt er verlichting door het in elkaar gevouwen doek, waardoor het terras van Café Rotterdam op licht lijkt te zweven en een ‘unheimliche’ sfeer ónder het terras voorkomen wordt.

De gehele constructie is bedacht door TomDavid en samen met Poly-Ned verder uitgeëngineerd. Heijmans is verantwoordelijk voor de beton- en staalconstructie.

Alle onderdelen zijn  thermisch verzinkt, en voorzien van een poedercoating (duplex).

Staalconstructie in een havengebied, tijdelijk bouwwerk, maar in een agressief klimaat toch technische duurzaamheid van onderdelen gewenst.

Daarnaast ziet een verzinkte staalconstructie er langer fraai uit dan een constructie die alleen is voorzien van een poedercoating. Door passingsproblemen tijdens uitvoering en montage ontstaan vrijwel altijd beschadigingen in de coating waardoor corrosie en roestwater het bouwwerk ontsieren.

Poedercoating is ook aangebracht om kleur van loodmenie te realiseren als referentie naar haven verleden en authentiek staalconstructies. Past bij karakter van het achterliggende monument. Bijkomend voordeel is een duplex bescherming (zink + coating).

Opdrachtgever:
Havenbedrijf Rotterdam, Rotterdam (NL)
 
Hoofdaannemer:
Heijmans, Rotterdam (NL)
 
Staalbouwer:
Hanse Staalbouw, Nieuwerkerk (NL)
 
Architect:
TomDavid Architecten, Rotterdam (NL)
 
Studiebureau:
ABT, Velp (NL)
 
Bouwtijd:
Oktober 2015
 
Fotograaf:
Ossip van Duivenbode